Επικαιρότητα

Αυστηροποιούνται οι ποινές για τους παραβάτες, για να ενισχυθεί η αποτροπή.

Η αυστηροποίηση των ποινών, η ομοιογενοποίηση του νομικού πλαισίου για πυρκαγιές σε ύπαιθρο και κρατικά δάση, καθώς και η θεσμοθέτηση της εθελοντικής δασοπυρόσβεσης περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, στα 6 νομοσχέδια που τίθενται ενώπιον της βουλής.

Πιο αναλυτικά, το Υπουργικό Συμβούλιο στη συνεδρία της 5ης Αυγούστου 2024, αποφάσισε τη συνολική αναθεώρηση και τον εκσυγχρονισμό του νομικού πλαισίου που διέπει τις πυρκαγιές υπαίθρου και τις πυρκαγιές στα κρατικά δάση με την έγκριση προς κατάθεση στη Βουλή των Αντιπροσώπων των πιο κάτω έξι (6) νομοσχεδίων:

1. O Περί Δασών (τροποποιητικός) Νόμος του 2024
2. Ο Περί Πρόληψης και κατάσβεσης πυρκαγιών στην ύπαιθρο Νόμος του 2024
3. Ο Περί Κοινοτήτων (τροποποιητικός νόμος αρ. 4) Νόμος 2024
4. Ο Περί Δήμων (τροποποιητικός αρ.5) Νόμος 2024
5. Ο Περί Εξωδίκου ρυθμίσεων αδικημάτων (τροποποιητικός αρ. 2) Νόμος 2024
6. Ο περί Ποινικού κώδικα (τροποποιητικός αρ. 2) Νόμος του 2024

Η Κυβέρνηση με την απόφασή της αυτή ολοκλήρωσε μέσα σε ένα χρόνο, μια προσπάθεια που χρονολογείται από το 2021, της οποίας ο συντονισμός των συναρμόδιων Υπουργείων, ανατέθηκε στην Επίτροπο Νομοθεσίας.

Με τα προτεινόμενα νομοσχέδια επιχειρείται η ομοιογενοποίηση του νομικού πλαισίου που διέπει τις πυρκαγιές στην ύπαιθρο, στη βάση των ρυθμίσεων της δασικής νομοθεσίας η οποία έχει αναθεωρηθεί σχετικά το 2018, με την κατά το δυνατόν α)την ενιαιοποίηση και αυστηροποίηση των ποινών, β)τον διαχωρισμό των αδικημάτων, γ)τον εκσυγχρονισμό και επέκταση της εξώδικης ρύθμισης, δ)την θεσμοθέτηση της εθελοντικής δασοπυρόσβεσης και της αρχής ο ζημιώνον πληρώνει.

Ειδικότερα στον κάθε νόμο γίνεται καθολικός διαχωρισμός των αδικημάτων σε αδικήματα διακινδύνευσης και σε αδικήματα αποτελέσματος καθώς και σε αδικήματα που δεν προϋποθέτουν πρόθεση άλλα μόνο αλόγιστη ή αμελή ενέργεια, συμπεριφορά ή παράλειψη χωρίς να ληφθούν οι αναγκαίες προφυλάξεις (χωρίς να προκαλείται ζημιά σε περιουσία).

Επίσης στον κάθε νόμο υιοθετούνται κατά το δυνατόν ενιαίες ποινές για κάθε αδίκημα, ώστε να μην υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση ιδίων ή παρόμοιων αδικημάτων μέσα από διαφορετικές νομοθεσίες αναλόγως και του βαθμού προστασίας που επιδιώκεται σε κάθε χώρο(π.χ οι πιο σοβαρές ποινές προβλέπονται εντός των κρατικών δασών που διέπονται από τον περί Δασών Νόμο). Το ύψος των ποινών καθορίστηκε σε συνάρτηση με το τί προνοεί ο ποινικός κώδικας όπου στην περίπτωση του εμπρησμού προβλέπεται φυλάκιση μέχρι 14χρόνια και στην περίπτωση που είναι στο δάσος φυλάκιση μέχρι 20χρόνια. Oι ποινές αυστηροποιούνται ως ακολούθως:

α. Δάση: 12 έτη φυλάκιση ή/και €100.000 χρηματική ποινή (από 10 έτη ή/και €50.000 που ισχύει στην υφιστάμενη νομοθεσία)

β. Ύπαιθρος: 10 έτη φυλάκιση ή/και €75.000 χρηματική ποινή (από 5 έτη ή/και €20.000 που ισχύει στην υφιστάμενη νομοθεσία)

γ. Δήμοι/Κοινότητες: 8 έτη φυλάκιση ή/και €50.000 χρηματική ποινή (από 3 μήνες ή/και €860 -για καύση εντός δημοτικών ορίων- που ισχύει στην υφιστάμενη νομοθεσία).  

Επιπρόσθετα εκσυγχρονίζεται και επεκτείνεται σε όλους τους νόμους πέραν του περί Δασών, για λόγους καθαρότητας δικαίου, η εξώδικη ρύθμιση των σχετικών αδικημάτων (πλην των σοβαρότερων για τα οποία προβλέπεται άμεση παραπομπή στο δικαστήριο), στη βάση πίνακα με καθορισμένα ποσά εξώδικης ρύθμισης ανάλογα με την περίοδο που διαπράχθηκε το αδίκημα, λαμβάνοντας υπόψιν τον κίνδυνο έναρξης και επέκτασης πυρκαγιάς. Διευκρινίζεται πως τα εξώδικα επιβάλλονται υπό την προϋπόθεση ότι δεν προκαλείται ζημιά σε δάσος ή δασώδη έκταση ή ακίνητη περιουσία. Εάν προκαλείται τότε καταχωρείται ποινική υπόθεση.

Ο πίνακας αυτός πλέον είναι κοινός σε ύπαιθρο, κοινότητες, δήμους.

Στον πίνακα γίνεται διαχωρισμός σε 3 περιόδους:

Α. Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος, Σεπτέμβριος.

Β. Απρίλιος, Μάιος, Οκτώβριος, Νοέμβριος.

Γ. Δεκέμβριος, Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος

Οι εξώδικες ποινές κυμαίνονται από 500 μέχρι 3.000 ευρώ: για άναμμα φωτιάς χωρίς άδεια (500-2500ευρώ), χρήση μηχανημάτων συγκόλλησης ή άλλου εξοπλισμού για την περίοδο 1 Ιουνίου - 30 Σεπ (2.000ευρώ), μη τήρηση όρων για άδεια ανάμματος φωτιάς ή χρήσης εργαλείων (500-1.000ευρώ), εγκατάλειψη άσβεστης φωτιάς που έχει ανάψει (500-2000ευρώ), απόρριψη άσβεστου σπίρτου ή τσιγάρου ή άλλους αντικειμένου που μπορεί να προκαλέσει πυρκαγιά (500-1000ευρώ),πρόκληση πυρκαγιάς χωρίς ζημιά (750-3.000ευρώ), Παρασκευή ή ζέσταμα φαγητού χωρίς τήρηση προϋποθέσεων (500-1.000ευρώ), άρνηση ή παράλειψη παρουσίας άδειας για τα πιο πάνω (500-1.000ευρώ), απόπειρα διάπραξης των πιο πάνω στα μισά πρόστιμα. Διευκρινίζεται πως τα εξώδικα μπαίνουν νοουμένου ότι δεν προκαλείται ζημιά σε δάσος ή δασώδη έκταση ή ακίνητη περιουσία. Εάν προκαλείται τότε καταχωρείται ποινική υπόθεση.

Τέλος προβλέπεται έκδοση κανονισμών για ίδρυση και λειτουργία εθελοντικών σωμάτων δασοπυρόσβεσης καθώς και στον περί Δασών Νόμο επιβάλλεται υποχρέωση στο άτομο που προκάλεσε την πυρκαγιά να καταβάλλει ολόκληρο ή μέρος του ποσού που δαπανήθηκε για την καταστολή, επιπρόσθετα της ποινής που θα αποφασίσει το δικαστήριο.